De RESET studies

Doel en deelname RESET studies

Het vervolgonderzoek genaamd RESET (Restoring mood after Early life Trauma), bestaat uit twee aparte studies waarin verschillende behandelingen worden onderzocht die gericht jeugdtrauma op volwassen leeftijd willen aanpakken. Door het aanpakken van het jeugdtrauma wordt geprobeerd de depressieve symptomen te verlichten. Het behandelen van jeugdtrauma bij depressie onderzoeken we met twee verschillende behandelvormen: medicatie en psychotherapie. Het is alleen nog mogelijk om mee te doen aan het RESET-psychotherapie onderzoek. Het RESET-medicatie onderzoek is inmiddels in de afrondende fase.

Kijk hier hoe hoofdonderzoeker en psychiater prof. Christiaan Vinkers bij de Universiteit van Nederland uitlegt hoe het stress-systeem kan worden ‘gereset’.

Op deze pagina:

Aanpakken van jeugdtrauma met psychotherapie

In de RESET-psychotherapie studie onderzoeken we of bestaande effectieve traumabehandelingen jeugdtrauma kunnen aanpakken en ervoor kunnen zorgen dat iemand eerder herstelt van zijn/haar depressie. In deze studie bestaat de traumabehandeling uit 6 tot 10 individuele wekelijkse sessies van 60-90 minuten, gegeven door een ervaren en getrainde therapeut op het gebied van traumabehandeling.

Afhankelijk van het type jeugdtrauma dat op de voorgrond staat, wordt er een keuze gemaakt tussen één van de volgende twee traumabehandelingen:

Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR): het ophalen van herinneringen aan het trauma en het tegelijk uitvoeren van een afleidende taak kan de kracht en emotionele lading van de herinnering doen afnemen.
Imaginaire Rescripting (ImRs): het ophalen van herinneringen aan het trauma en deze herschrijven (rescripting), waardoor de betekenisverlening aan de herinneringen wordt veranderd.

Als deze nieuwe aanpak van jeugdtrauma met traumabehandeling werkt om depressie goed te behandelen, kunnen patiënten hier op korte termijn baat bij hebben omdat bovenstaande traumabehandelingen al veel binnen de psychiatrie worden toegepast bij trauma-gerelateerde aandoeningen, zoals posttraumatische stressstoornis (PTSS).

Aanpakken van jeugdtrauma met medicatie

Let op! Het is helaas niet meer mogelijk om mee te doen aan de RESET-medicatie studie, het onderzoek is inmiddels in de afrondende fase.

In de RESET-medicatie studie onderzoeken we of het ontregelde stress-systeem ‘gereset’ kan worden met een geneesmiddel dat het stresseiwit glucocorticoïd receptor (GR) blokkeert. Zo hopen we depressies bij mensen die jeugdtrauma hebben meegemaakt beter en sneller te behandelen. Bij jeugdtrauma raakt het stresssysteem en het stresseiwit GR overbelast tijdens een kwetsbare periode in de vroege jeugd. Die ontregeling blijft het hele leven bestaan en lijkt iemand gevoeliger te maken voor depressie.

De kortdurende ‘reset’ met medicatie duurt 1 week. Dat gebeurt met een bestaand medicijn (mifepriston) dat tot dusver niet in de psychiatrie wordt gebruikt, maar wel bij een hormonale ziekte. We gaan onderzoeken of mifepriston kan werken als ‘reset’ van het stresssysteem en om zo als nieuwe en veilige behandeling te gebruiken voor patiënten met een depressie na jeugdtrauma. Als deze nieuwe behandeling effectief blijkt kan het op korte termijn gebruikt worden als aanvulling voor patiënten bij wie antidepressiva en psychotherapie minder goed werken.

Informatie over deelname

Wij zijn op zoek naar volwassen mannen en vrouwen met een matige tot ernstige depressie en jeugdtrauma. Voor beide RESET studies geldt dat uw normale depressiebehandeling gewoon blijft doorlopen of kan worden opgestart.

Meedoen aan de RESET-psychotherapie studie

Voor deelname aan de RESET-psychotherapie studie dient u in behandeling te zijn of aangemeld te zijn bij één van de deelnemende GGZ instellingen: GGZ inGeest in Amsterdam, Altrecht in Utrecht , PsyQ in Den Haag of HSK Groep in Woerden, Den Haag, Den Bosch, Maastricht, Arnhem of Ede.
Let op: per januari 2024 is de werving voor het onderzoek binnen HSK gestopt en is deelname aan het onderzoek bij deze GGZ instelling niet meer mogelijk.

Als u meedoet zult u worden ingeloot in één van de volgende groepen (naast de depressiebehandeling die u via uw behandelaar krijgt):

Groep 1: u ontvangt een reguliere depressiebehandeling
Groep 2: u ontvangt traumabehandeling naast uw reguliere depressiebehandeling

Voor, tijdens, en na de behandeling worden een aantal klachten en factoren uitgevraagd met vragenlijsten. Ook zult u gedurende de behandeling worden gevraagd om eens in de twee weken thuis een online vragenlijst in te vullen om het beloop van uw depressieve klachten in kaart te brengen. De traumabehandelingen zullen worden gegeven door ervaren en gekwalificeerde therapeuten.

Meedoen aan de RESET-medicatie studie

Let op! Het is helaas niet meer mogelijk om mee te doen aan de RESET-medicatie studie, het onderzoek is inmiddels in de afrondende fase.

Als u meedoet zult u worden ingeloot in één van de volgende groepen (naast de depressiebehandeling die u eventueel al via uw behandelaar krijgt):

Groep 1: u slikt gedurende 1 week dagelijks het middel mifepriston.
Groep 2: u slikt gedurende 1 week dagelijks een placebo.

Voor en na de medicatiebehandeling worden een aantal klachten en factoren uitgevraagd met interviews en vragenlijsten om het beloop van uw klachten in kaart te brengen. De onderzoeksmetingen worden uitgevoerd op de onderzoekslocatie van het Amsterdam UMC, locatie VUmc. De informatie folder met uitgebreidere informatie is hier te vinden.

Vrouwen die zwanger zijn of geen non-hormonale anticonceptie willen gebruiken tijdens het onderzoek kunnen niet meedoen met de medicatiebehandeling. Mifepriston kan namelijk ook worden gebruikt voor zwangerschapsafbreking en kan mogelijk de effectiviteit van hormonale anticonceptie middelen verminderen. Er zijn geen negatieve lange-termijn effecten op de vruchtbaarheid. Mifepriston is eerder onderzocht voor de behandeling van psychotische depressie met een gunstig effect. Het gebruik van mifepriston gedurende 7 dagen bleek hierbij veilig en bijwerkingen waren vergelijkbaar met placebo.

Let op: Wanneer er sprake is van PTSS klachten als herbelevingen (flashbacks, nachtmerries) dan is het helaas niet mogelijk om mee te doen aan de RESET-medicatie studie. Dit onderzoek richt zich alleen op mensen die een depressie en jeugdtrauma hebben. Voor vragen kunt u ons altijd contacteren.

Biologische metingen

Bij beide onderzoeken zijn we ook geïnteresseerd in de biologische veranderingen na de behandeling met medicatie of psychotherapie.
Om de mate van cortisol (stress-hormoon) te bepalen, zal er in beide onderzoeken een plukje haar worden afgenomen voor en na de behandeling. Bij deelname aan de RESET-medicatie studie zal tevens aan u worden gevraagd om voor, tijdens en na de behandelingen wat speeksel af te staan voor verdere cortisol metingen. In beide onderzoeken zal er voor en na de behandelingen wat bloed bij u worden afgenomen. Dit doen we om te kijken of er kenmerken in het bloed te vinden zijn die samenhangen met het herstel van een depressie en het effect van de behandeling.

Hersenonderzoek

Daarnaast zal, bij interesse vanuit de deelnemers, een subgroep worden gevraagd om mee te doen met een hersenscanstudie waarbij de hersenactiviteit wordt gemeten met een fMRI scanner. Voor en na de behandeling wordt u gevraagd om een korte vragenlijst in te vullen waarna er hersenscans worden gemaakt om het effect van de traumabehandeling (medicatie of psychotherapie) te onderzoeken.

Wat heb ik er aan?

De behandeling die u krijgt kan mogelijk goed werken als u een depressie heeft. Daarnaast helpt u mee aan meer inzicht in mogelijke nieuwe behandelingen bij depressie na jeugdtrauma. Zodra het onderzoek is afgerond zullen wij de resultaten op groepsniveau aan u terugkoppelen via een nieuwsbrief indien u daar interesse in heeft.

Meedoen?

Voordat u mee kunt doen met één van de RESET studies vragen wij u om eerst de online vragenlijsten in te vullen. In de vragenlijsten kijken we naar de ernst van het jeugdtrauma en de depressieve klachten op dit moment. Indien u in aanmerking komt voor de RESET studies, wordt er contact met u gezocht. Mocht u vragen hebben, neem dan gerust contact met ons op.